Twórcy
Henryk Wieniawski
Urodzony 10 lipca 1835 roku w Lublinie, zmarł 31 marca 1880 roku w Moskwie. Wybitny polski skrzypek wirtuoz i kompozytor.
O niezwykłości jego talentu świadczy fakt przyjęcia do konserwatorium paryskiego – wbrew przepisom – w wieku ośmiu lat. Kończąc konserwatorium w dwunastym roku życia, zdobył na konkursie dyplomowym pierwszą nagrodę. Po dwóch latach prywatnych studiów rozpoczął, wraz z młodszym bratem Józefem – pianistą, karierę koncertową. „Cudowne dzieci” budziły powszechny podziw dojrzałą grą. Henryk jednak wrócił do Paryża, aby uzupełnić studia nauką kompozycji u Henriego Colleta. W 1851 roku bracia wyruszyli ponownie na tournée koncertowe po Europie: Rosja, Polska, Niemcy, Holandia, Paryż, Londyn.
Pomimo intensywnych występów Henryk komponował, a coraz więcej utworów ukazywało się nakładem najpoważniejszych wydawców niemieckich i francuskich. W tym okresie powstał I Koncert skrzypcowy fis-moll op. 14 (wykonany w całości po raz pierwszy w 1853 roku w Lipsku) oraz wiele miniatur.
W 1859 roku Henryk został wirtuozem dworu carskiego w Petersburgu, gdzie przebywał przez dwanaście lat, prowadząc klasę gry skrzypcowej w konserwatorium. Powodowany osobistą obrazą opuścił Rosję i wraz z Antonim Rubinsteinem udał się w dwuletnią, wielką podróż koncertową po Stanach Zjednoczonych. Po powrocie do Europy w latach 1874–1877 był profesorem gry skrzypcowej w konserwatorium w Brukseli (zastępując w czasie choroby Henriego Vieuxtempsa). W trakcie kolejnej trasy koncertowej w Moskwie zapadł na chorobę serca. Skorzystał z gościnności Nadieżdy von Meck – znanej protektorki Piotra Czajkowskiego. Pomimo troskliwej opieki medycznej zmarł w wieku 45 lat.
Dorobek twórczy Wieniawskiego obejmuje 46 kompozycji. Część utworów pisana była okolicznościowo, z czysto wirtuozowskich pobudek i dziś posiada głównie historyczne znaczenie. Estradową wartość zachowały dwa koncerty: fis-moll op. 14 (wyd. 1853), d-moll op. 22 (wyd. 1870) oraz wiele miniatur, m.in.: polonezy, mazurki, kujawiaki, Scherzo-tarantelle, Gigue, Legenda. Trwałą zdobyczą Wieniawskiego jest udoskonalenie faktury skrzypcowej w zakresie najrozmaitszych rodzajów artykulacji, figuracji i ornamentyki, którą przekazał w najpopularniejszych dziś zbiorach edukacyjnych: L’ecole moderne op. 10 i Etiudach-Kaprysach op. 18.
Fot. Archiwum-Biblioteka Towarzystwa Muzycznego im. Henryka Wieniawskiego
O niezwykłości jego talentu świadczy fakt przyjęcia do konserwatorium paryskiego – wbrew przepisom – w wieku ośmiu lat. Kończąc konserwatorium w dwunastym roku życia, zdobył na konkursie dyplomowym pierwszą nagrodę. Po dwóch latach prywatnych studiów rozpoczął, wraz z młodszym bratem Józefem – pianistą, karierę koncertową. „Cudowne dzieci” budziły powszechny podziw dojrzałą grą. Henryk jednak wrócił do Paryża, aby uzupełnić studia nauką kompozycji u Henriego Colleta. W 1851 roku bracia wyruszyli ponownie na tournée koncertowe po Europie: Rosja, Polska, Niemcy, Holandia, Paryż, Londyn.
Pomimo intensywnych występów Henryk komponował, a coraz więcej utworów ukazywało się nakładem najpoważniejszych wydawców niemieckich i francuskich. W tym okresie powstał I Koncert skrzypcowy fis-moll op. 14 (wykonany w całości po raz pierwszy w 1853 roku w Lipsku) oraz wiele miniatur.
W 1859 roku Henryk został wirtuozem dworu carskiego w Petersburgu, gdzie przebywał przez dwanaście lat, prowadząc klasę gry skrzypcowej w konserwatorium. Powodowany osobistą obrazą opuścił Rosję i wraz z Antonim Rubinsteinem udał się w dwuletnią, wielką podróż koncertową po Stanach Zjednoczonych. Po powrocie do Europy w latach 1874–1877 był profesorem gry skrzypcowej w konserwatorium w Brukseli (zastępując w czasie choroby Henriego Vieuxtempsa). W trakcie kolejnej trasy koncertowej w Moskwie zapadł na chorobę serca. Skorzystał z gościnności Nadieżdy von Meck – znanej protektorki Piotra Czajkowskiego. Pomimo troskliwej opieki medycznej zmarł w wieku 45 lat.
Dorobek twórczy Wieniawskiego obejmuje 46 kompozycji. Część utworów pisana była okolicznościowo, z czysto wirtuozowskich pobudek i dziś posiada głównie historyczne znaczenie. Estradową wartość zachowały dwa koncerty: fis-moll op. 14 (wyd. 1853), d-moll op. 22 (wyd. 1870) oraz wiele miniatur, m.in.: polonezy, mazurki, kujawiaki, Scherzo-tarantelle, Gigue, Legenda. Trwałą zdobyczą Wieniawskiego jest udoskonalenie faktury skrzypcowej w zakresie najrozmaitszych rodzajów artykulacji, figuracji i ornamentyki, którą przekazał w najpopularniejszych dziś zbiorach edukacyjnych: L’ecole moderne op. 10 i Etiudach-Kaprysach op. 18.
Fot. Archiwum-Biblioteka Towarzystwa Muzycznego im. Henryka Wieniawskiego
